تحول مفهوم امنیت و تأثیر آن بر تحول ساختاری سازمان وحدت آفریقا به اتحادیه آفریقا

مقاله حاضر به بررسی تأثیر تحول مفهوم امنیت از دیدگاه رئالیستی و دولت‌محور آن به سوی دیدگاه‌های انسان‌محور و تأثیر آن در چگونگی تحول سازمان وحدت آفریقا به اتحادیه آفریقا پرداخته و ضمن بررسی دیدگاه سازمان وحدت آفریقا و اتحادیه آفریقا در مورد امنیت، چگونگی روند این تحول سازمانی و دلایل آن مورد بررسی قرار گرفته‌است. مقاله در پایان نیز نهادهایی را که اتحادیه آفریقا برای عملیاتی‌کردن دیدگاه امنیتی خود طرح‌ریزی کرده است، مورد بررسی قرار داده است. هرچند جداکردن یک فاکتور در این تحول سازمانی کار آسانی نیست؛ اما این مقاله درصدد برآمده است تا چارچوبی از این تحول سازمانی را در راستای تحول مفهوم امنیت ونهادهایی که سازمان جدید برای عملیاتی‌کردن امنیت انسانی ایجاد کرده، مورد بررسی قراردهد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی، تحلیلی است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که بحث  تمرکز امنیتی، حفاظت از امنیت انسانی و ارتقاء رفاه مردم، که در گفتمان‌های امنیتی اواسط دهه 1990 ظهور‌یافت، دیدگاه امنیتی اتحادیه آفریقا نسبت به امنیت را تشکیل داده و این، مهم‌ترین  بعدی است که اتحادیه آفریقا را جایگزین سازمان وحدت آفریقا کرده است. در این راستا، این سازمان، نهادهایی را برای عملیاتی‌کردن اهداف خود طراحی کرده ‌است. همچنین اتحادیه آفریقا اولین سازمان دولتی است که به استناد اساس‌نامه خود، امنیت انسانی را به‌عنوان قانون بنیادین این اتحادیه، به ثبت رسانده و بر خلاف سازمان وحدت آفریقا، که تمرکز امنیتی خود را بر روی دولت‌ها  قرار داده بود، بیشتر امنیت انسانی را مورد توجه قرار داده است.